ORMANLARIMIZ YOK OLMASIN
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın verilerine göre dünyada dakikada 21 hektar orman alanı yok olurken, bir yandan da ormanlık alanların korunması ve miktarının artırılması için çalışmaların sürdürüldüğü bildirildi.
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın verilerine göre yüzölçümünün yüzde 27'sini ormanlık alanlar oluşturan Türkiye'de, 20.7 milyon hektarlık ormanlık alanın yüzde 48'inin verimli, yüzde 52'sinin ise ıslah edilmesi gerektiği belirtildi. Ormanlık alanların yüzde 17.5'i ise korunan alanlar olarak değerlendiriliyor. Avrupa'da 12 bin tür bitki varken, bu oran Türkiye'de 9 bin olarak biliniyor. Son 60 yılda 1.5 milyon hektarın üzerinde ormanın yandığı Türkiye'de, yangınların yüzde 97'si insan eliyle, yüzde 3'ü ise doğal nedenlerden kaynaklanıyor. İnsan kaynaklı yangınların yüzde 68'i ihmal, yüzde 32'si kasıt sonucu çıkarken, ihmalden doğan yangınların başlıca nedeni ise anız yakma.
Dünyada ise her yıl Nijerya'nın yüz ölçümüne denk gelen 16 milyon hektarlık orman yanıyor. Son 30 yılda dünya orman örtüsünün beşte biri yok oldu. Orman kayıpları göz önüne alındığında, yetişmiş bir ağaç günde 17 kişinin oksijen ihtiyacını karşılıyor ve 22.5 kilogram karbondioksiti yok ediyor. Dünyadaki kağıt tüketiminin yarısı geri kazanıldığı takdirde, her yıl 8 milyon hektar orman alanı korunabiliyor. Sorumsuz yaklaşımlar nedeniyle dakikada 21 hektar orman alanı kaybediliyor.
Bir yıl içinde kullandığımız kağıt, kartonlar ve yaşamsal ihtiyaçlarımız için 7 adet ağacı tüketiyoruz. Bir Avrupalı yılda ortalama olarak 300 kilogram kağıt ve kağıt ürünleri tüketiyor. Dünyada her yıl kağıt tüketiminin yarısı geri kazanılsa, Türkiye büyüklüğünde bir ormanlık alan yok olmaktan kurtarılmış oluyor.
Yeni ekimlerin yapılmasıyla ormanların yok olması son yıllarda yavaşlamış olsa da, Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü'nün (FAO) raporuna göre dünyada her yıl yaklaşık Yunanistan'ın yüzölçümü kadar ormanlık alan yok oluyor. 229 ülke ve bölgede yapılan araştırmada yeni ekimler ve restorasyon çalışmalarıyla ormanların büyümesi göz önüne alındığında, 2000-2005 arasında yılda ortalama 7.3 milyon hektar ormanlık alan yok oldu. Bu rakam, 1990-2000 arasında ortalama 8.9 milyon hektardı.
Araştırmalara göre, ormanlar 45 milyar hektarlık alanı kaplıyor. Bu alan dünyadaki karaların yüzde 30'una denk geliyor. Ormanların yarısından fazlası ise Brezilya, Kanada, Çin, Rusya ve ABD'de bulunuyor. 2000-2005 yılları arasında en çok orman Güney Amerika'da yok oldu. Bu yıllarda, her yıl ortalama 4.3 milyon hektar alan haritadan silindi. Aynı dönemde Afrika'da ise her yıl 4 milyon hektar ormanlık alan yok oldu. Buna karşılık, 1990'lara göre daha yavaş olsa da Avrupa'da ormanlık alanlar çoğaldı. Asya'da net kayıp yıllık 800 bin hektar olurken, özellikle Çin'in ağaç dikim programı sayesinde her yıl 1 milyon hektar ormanlık alan ortaya çıktı. Tropik ormanlar, dünyadaki diğer ormanların yarısından fazlasına denk geliyor. 8 binden fazla ağaç türü ise (dünyadaki türlerin yüzde 10'u) yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Ormanlar 300 milyon insana ev sahipliği yapıyor. Yaklaşık 1.6 milyar insan da besinlerini ve geçimlerini ormanlardan sağlıyor. Orman ürünlerinde yıllık küresel ticaret hacmi ise 270 milyar doları buluyor. İzinsiz ağaç kesimleriyle ortaya çıkan kayıplar ise yıllık 10 milyar dolar.
Dünyadaki tüm canlı türlerinin yaklaşık üçte ikisinin yaşam alanları ormanlar. Dünyada kullanılan enerjinin yüzde 7-9'unu ormanlar karşılıyor. 2 milyardan fazla insan ısınma ve mutfak işleri için ağaçları kullanıyor.
Bu arada, Rusya'nın 850 milyon hektarla (2.1 milyar dönüm) dünyanın en büyük ormanlık alanlarına sahip olması dikkat çekiyor. Çin ise ormanlık anların artırılması için yaptığı çalışmalardan dolayı örnek ülke olarak gösteriliyor.
www.ahmetdenguncel.tr.gg